Werken in Zuid-Afrika: hoe en wat?

KaapstadMagazine.nl in gesprek met Michaela Gabriel van Initiate International Recruitment Group in Kaapstad

KaapstadMagazine.nl krijgt regelmatig mails van mensen die ervan dromen om een tijdje in Zuid-Afrika te werken, en op zoek zijn naar een baan in Kaapstad. Elk mailtje wordt steevast beantwoord met: praat met mensen, zorg dat je een werkvergunning hebt, zoek een leuke baan (of omgekeerde volgorde) en heel veel succes! De realiteit is echter dat het voor buitenlanders lang niet gemakkelijk is om een baan te vinden noch om het werkvisum geregeld te krijgen, waardoor de droom van werken in Zuid-Afrika voor velen helaas een droom blijft.

Onlangs stelden we een Top 10 tips voor het vinden van een baan in Kaapstad op, een steuntje in de rug voor zij die blijven hopen op een succesverhaal. Want die zijn er zeker, blijkens ook de verschillende Nederlanders die wij spraken voor onze rubriek ‘Wonen en werken in Zuid-Afrika’.

We nodigden Michaela Gabriel uit voor een kop koffie – als marketing director van het bekende recruitmentbureau Foreign Language Recruitment in Kaapstad legt zij graag een en ander uit waarom het zo ‘uitdagend’ is voor buitenlanders om in Zuid-Afrika te kunnen werken. Language Recruiters is een speciale tak van het recruitmentbureau Initiate, dat zich sinds 2007 speciaal richt op buitenlanders die in Zuid-Afrika willen wonen en werken. 

1. Hoe populair is werken in Zuid-Afrika? Met andere woorden: hoeveel aanmeldingen krijgen jullie gemiddeld per jaar en waar komen de meeste sollicitanten vandaan?
Afgelopen jaar ontvingen we ruim 1250 serieuze aanmeldingen van mensen die zich bij ons inschreven. Daarvan waren er bijna 100 – 98 om precies te zijn – Nederlands. Samen met Duitsers en Portugezen zijn dat de grootste groepen sollicitanten die zich bij ons melden.

2. Welk advies geef je als eerste als je een mail krijgt van iemand die aangeeft graag een tijd in Zuid-Afrika te willen werken?

Ik mail hem/haar terug dat Zuid-Afrika een opkomende economie met een unieke geschiedenis is. Dat het land kampt met hoge werkloosheidscijfers (met name onder de zwarte bevolking) en tegelijkertijd te maken heeft met een tekort aan bepaalde vaardigheden. Vanuit daar sla ik de brug naar de persoon die me mailt, waarbij ik aangeeft dat als hij of zij niet in de categorie van deze ‘schaarse vaardigheden’ valt, het wellicht een idee is om zich om te scholen. Tenminste, als deze persoon echt serieus is over werken in Zuid-Afrika. Een voorbeeld: een Nederlander die in marketing werkt zal wellicht eerst genoegen moeten nemen met een baan op de technische ondersteuningsafdeling van een outsourcing bedrijf in Kaapstad, om op die manier gebruik te kunnen maken van de mogelijkheid om via dat bedrijf een werkvisum (corporate work permit) te krijgen. Na een jaar in deze functie zou die persoon wellicht overgeplaatst kunnen worden / door kunnen groeien naar de marketingafdeling.

3. Is het makkelijker of moeilijker om een baan te vinden in Kaapstad dan in bijvoorbeeld steden als Johannesburg of Durban?
Bedrijven in Kaapstad en Johannesburg nemen over het algemeen vaker buitenlanders aan, daarin zijn ze ‘innovatiever’ dan bedrijven in andere Zuid-Afrikaanse steden. Logischerwijs zijn er meer banen beschikbaar in deze commerciële steden.

4. Zijn er veel banen in Zuid-Afrika waar specifiek gezocht wordt naar Nederlandse kandidaten? En zo ja, wat voor soort banen zijn dat?

De meeste banen waar Nederlanders zonder werkvergunning voor in aanmerking komen zijn posities bij klantenservices van onder andere toeristische en e-commerce bedrijven. Echter, Nederlanders die beschikken over de eerder genoemde ‘critical skills’ of zij die beschikken over een werkvergunning hebben daarin veel meer opties: voor hen zijn banen in alle sectoren beschikbaar. Zo staat Kaapstad bekend om haar vacatures in de digitale marketing, IT, toerisme en filmindustrie.

5. Maar eerlijk is eerlijk: hoe groot is de kans dat een Nederlands ‘blank’ persoon de baan krijgt wanneer daar ook op wordt gesolliciteerd door een Zuid-Afrikaanse kandidaat, met name als deze persoon zwart is? Kortom: hoe groot is de impact van Black Economic Empowerment?
Niet alle vacatures zijn gebonden aan BEE-regulaties, daardoor maken alle kandidaten op die specifieke functie evenveel kans, waaronder ook buitenlanders die in Zuid-Afrika mogen werken. De kans dat na je eerste brief wordt gevraagd of je daadwerkelijk over een werkvergunning beschikt, en wat voor een, is zeer waarschijnlijk.

6. Helpen bedrijven je bij het regelen van zo’n werkvisum of moet je dat zelf doen?
Uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid voor het regelen van een werkvisum bij de kandidaat zelf. Wanneer het gaat om een corporate work visa, zoals wanneer je voor een call-centre gaat werken, is administratief gezien relatief zeer makkelijk en bovendien worden de kosten voor die vergunningen meestal door de bedrijven betaald.

7. Hoe hoog ligt een gemiddeld Zuid-Afrikaans salaris?
Salarissen liggen in Zuid-Afrika lager dan in Nederland. Daartegenover staat dat de kosten om hier te wonen ook lager zijn. In Johannesburg zijn de salarissen doorgaans hoger dan in Kaapstad, dat is de ‘belasting’ die je betaalt voor de zee en de berg, haha. Om een kader te geven: een senior marketeer in Kaapstad verdient ongeveer R30,000 per maand. Iemand in de dienstverlening verdient tussen de R12,000 en R16,000, afhankelijk van ervaring. In een restaurant of bar zijn medewerkers voor hun verdiensten alleen afhankelijk van fooien, terwijl een advocaat minimaal R30,000 per maand verdient.

8. Regelt een werkgever ook mijn pensioen, zorgverzekering en is er een regeling voor het geval ik ziek of arbeidsongeschikt word?
Kleinere bedrijven en start-ups doen dit vaak niet, grotere, beursgenoteerde bedrijven en Business Process Outsourcing bedrijven wel.

9. Welke tip geef jij Nederlanders die jullie benaderen voor een baan?
Ik raad mensen altijd aan om flexibel te zijn in het werk dat ze hier gaan doen, met name als ze niet beschikken over critical skills. Het is geen gek idee om eerst een tijd in een call-centre te werken om je te settelen, en vanuit daar goed gebruik te maken van je netwerk om volgende stappen te kunnen maken. En je in te schrijven voor onze maandelijkse nieuwsbrief met vacatures. En: netwerken, netwerken, netwerken!

10. Wat is de impact van de nieuwe wetgeving rondom werk- en verblijfsvergunningen in Zuid-Afrika en hoe beïnvloedt dat Nederlanders die graag in Zuid-Afrika willen werken?

Zoals gezegd: de werkvergunning voor critical skills maakt dat Nederlanders die over vaardigheden in IT, architectuur, zij die buitenlandse talen spreken, gezondsheidszorgers, wetenschappers en onderzoekers beschikken, in aanmerking komen voor een dergelijke werkvergunning. De corporate werkvergunning, voor mensen die in call centers willen werken, is gelukkig onveranderd gebleven. Het zal door de nieuwe wetgeving met name lastiger dan vroeger zijn om een general work permit aan te vragen, evenals work endorsements gebaseerd op life partner visas.

Nogmaals: om in Zuid-Afrika te kunnen werken heb je een werkvisum nodig. Dat kan nogal een klus zijn, waarvoor je de hulp van een immigratiebureau nodig hebt. Sommige bedrijven zijn bereid om je werkvergunning voor Zuid-Afrika te betalen, andere bedrijven vinden dat je die kosten zelf moet betalen. Meer informatie over het juiste werkvisum voor Zuid-Afrika lees je in ons artikel ‘Werken & Werkvergunningen in Zuid-Afrika’.

Volg KaapstadMagazine.nl voor de leukste, laatste en meest interessante updates en nieuwtjes uit Kaapstad. We zijn te vinden op Facebook en Twitter en te volgen via onze gratis maandelijkse nieuwsbrief. Mooie foto’s en plaatjes van de Moederstad posten we regelmatig op Instagram en Pinterest.