Verhuizen en verblijfsvergunningen in Zuid-Afrika

Ik ga emigreren naar Zuid-Afrika. Welke verblijfsvergunning heb ik nodig en hoe kan ik deze ‘permanent residence’ visum aanvragen?

Stel: je hebt besloten te verhuizen naar Zuid-Afrika. Voorgoed. Je bent klaar met Nederland en/of je bent verliefd geworden op of zelfs getrouwd met een Zuid-Afrikaan(se) en wil graag een verblijfsvergunning om in Zuid-Afrika te kunnen wonen. In Zuid-Afrika wonen is voor veel mensen een droom, niet in het minst doordat het land prachtig is, het er negen maanden per jaar zomer is, de mensen er vriendelijk zijn en het leven er goed. Echter, wie in dit land wil wonen moet daarvoor uiteraard wel een verblijfsvergunning aanvragen. En dat kan nog best een klus zijn. Zeker sinds de Zuid-Afrikaanse immigratiewet in juni 2014 flink aangescherpt is. 


Wat je wil en moet weten voordat je naar Zuid-Afrika verhuist...

Veelgestelde vragen over verblijfsvergunningen in Zuid-Afrika
Voordat we overgaan op de FAQs (frequently asked questions) over wonen en werken in Zuid-Afrika is het handig om eerst een paar belangrijke punten duidelijk te maken. Waaronder allereerst het verschil tussen een tijdelijke - en een permanente verblijfsvergunning - permanent residency, zoals dat officieel heet. Er bestaan meerdere soorten ‘tijdelijk verblijf’ in Zuid-Afrika, opgedeeld in verschillende categorieën. Wat je precies in Zuid-Afrika gaat doen, bepaalt in welke categorie je valt. Kom je in Zuid-Afrika studeren, reizen of stage lopen? Of kom je hier als expat werken of ga je aan de slag bij een lokaal bedrijf? Wil je een eigen bedrijf starten of wil je als gepensioneerde voorgoed verhuizen naar Zuid-Afrika?  Is je partner een Zuid-Afrikaan(se)? 

Hieronder leggen we precies uit wat de regels en eisen zijn voor het aanvragen van een werkvergunning in Zuid-Afrika, met de nieuwe regels die in mei 2014 wettelijk doorgevoerd werden.  

In dit deel van de meest gestelde vragen over het aanvragen van een werk- of verblijfsvergunning voor Zuid-Afrika vertellen we alles over emigreren of voorgoed verhuizen naar Zuid-Afrika. Specifieke vragen over mensen die (tijdelijk) in Zuid-Afrika willen werken en meer informatie nodig hebben over de verschillende werkvergunningen in Zuid-Afrika, lezen het artikel ‘Werken en werkvergunningen in Zuid-Afrika’.

Let op: vanaf nu is het voor mensen die voor het eerst een vergunning aanvragen niet meer mogelijk dit vanuit Zuid-Afrika te doen; dit kan alleen nog maar gedaan worden bij de Zuid-Afrikaanse Ambassade in Den Haag. Je kan dus niet meer Zuid-Afrika binnenkomen op een toeristenvisum en dan vanuit hier een aanvraag voor een ander type (werk- of verblijfs)vergunning indienen!

Staat jouw vraag er niet tussen of wil je meer specifieke informatie, ga dan naar de website van Black Pen of neem direct contact op via info@blackpen.co.za.


Kaapstad, je bent prachtig, maar om er langer te mogen blijven kan een uitdaging zijn. Laat Intergate je adviseren. 

1. Ik wil voorgoed naar Zuid-Afrika verhuizen. Wat voor verblijfsvergunning moet ik dan aanvragen?
Er zijn verschillende soorten permanente verblijfsvergunningen in Zuid-Afrika. Daarvoor kom je bijvoorbeeld in aanmerking als je vijf aaneengesloten jaren de houder van een werkvergunning bent geweest, maar ook op basis van financiële gronden of op basis van je huwelijk of relatie met een Zuid-Afrikaan(se) zou je wellicht in aanmerking kunnen komen. In veel gevallen heb je eerst een tijdelijke vergunning nodig om naderhand permanent verblijf aan te kunnen vragen.

De volgende permanente verblijfsvergunningen kunnen een optie zijn:
* Permanent Residence Permit onder de relatives categorie: als je een eerstegraads familielid hebt die ofwel Zuid-Afrikaans staatsburger ofwel permanent resident van Zuid-Afrika is.

* Permanent Residence Permit onder de Spousal/Life Partner categorie: als je vijf jaar of langer getrouwd of aantoonbaar samen bent met iemand die ofwel Zuid-Afrikaans staatsburger is ofwel permanent residency in Zuid-Afrika bezit.

* Continuous Work Permanent Residence Permit onder de work permit categorie: als je kunt bewijzen dat je minimaal vijf jaar op een Zuid-Afrikaanse tijdelijke werkvergunning in het land gewerkt hebt, kun je op basis hiervan een permanent visum aanvragen.

* Critical Skills Permanent Residence Permit:
Let op: dit is een nieuwe categorie (ter vervanging van de oude exceptional skills permit en de quota permit, die bestaan niet meer)
een critical skills permit is bedoeld voor mensen die werkzaam zijn in een vakgebied waarin personeelsschaarste heerst. Er is een lijst afgegeven met zogeheten critical skills (critical skills list) en als iemands beroep op die lijst voorkomt, kan hij of zij onder deze categorie een werkvergunning aanvragen. Je hebt geen baanaanbod nodig om deze vergunning aan te kunnen vragen, maar moet wel binnen een jaar na afgifte van de vergunning een baan gevonden hebben binnen je vakgebied. De nadruk ligt op engineers, technisch personeel en banen binnen de ICT-sector. Neem vooral contact op met Black Pen om uit te vinden of je in aanmerking komt voor dit  visum.

* Retirement Permanent Residence Visa (let op: dit gaat om het tijdelijke visum): Als je naar Zuid-Afrika wil verhuizen maar hier niet wil werken, dan kun je op basis van je financiën een retired person’s permit aanvragen. Om voor permanent verblijf in aanmerking te komen geldt een minimum gegarandeerd maandinkomen van R37,000. Let op: vroeger was deze minimumeis ‘slechts’ R20,000. Voor R3,000 per maand extra kun je je partner op jouw visum bij laten schrijven. 

Wat met de nieuwe wetgeving veranderd is, is dat je als pensionada met dit maandinkomen zonder problemen je wettige partner of echtgenoot/echtgenote mee kunt nemen, evenals eventuele minderjarige kinderen. Met andere woorden: op basis van het gegarandeerde inkomen van de pensionada die het permit heeft, mogen zij meeliften en krijgen zij eveneens een tijdelijk visum, dat voor een periode tussen 1 en 4 jaar afgegeven wordt.

Een andere mogelijkheid waarmee je in aanmerking kunt komen voor dit tijdelijke visum voor pensionado’s is door aan te kunnen tonen dat je over een behoorlijke som spaargeld beschikt, te weten: minimaal R444,000.

* Retirement Permanent Residence Permit (let op: dit gaat om het permanente residence voor pensionado’s):
Het permanente visum voor pensionado’s (retirement permanent residence permit) kan alleen maar aangevraagd wordt als er R37,000 aan vaste inkomsten per maand is (pensioen- of huurinkomsten, geen loon!). In tegenstelling tot de tijdelijke variant telt spaargeld niet als criterium om in aanmerking te komen voor deze verblijfsvergunning: het gaat puur om de maandelijkse inkomsten van (minimaal) R37,000. Waarbij aangetekend moet worden dat deze inkomsten alleen verworven mogen zijn uit huur en pensioen.

Een ander belangrijk verschil met de tijdelijke variant is dat dit visum alleen voor de aanvrager geldt, en er dus niet zoals bij de tijdelijke sprake is van een ‘meeliftende’ partner, echtgenoot, echtgenote en/of minderjarige kinderen. Een partner kan vaak naderhand wel mee als de eerste persoon eenmaal een permanente vergunning heeft; dan gaat het om een zogenaamde getrapte aanvraag. Neem contact op met Black Pen om hier meer informatie over te krijgen.

Zolang de aanvraag voor permanent van persoon A is, blijft persoon B op een temporary retirement visa. Spaargeld telt voor dit visum niet mee om aan de eis te voldoen.

* Financially Independent Residence Permit: Hiervoor komen mensen in aanmerking die wereldwijd R12 miljoen in assets hebben, en het niet erg vinden om R120.000  contant bij Home Affairs te betalen. Dan kun je via een versneld traject permanent residency aanvragen.

2. Wat voor vergunning kan ik in Zuid-Afrika krijgen als mijn partner Zuid-Afrikaans is?
Dan kom je in aanmerking voor een bepaald type vergunning: de life partner permit (voor ongetrouwde stellen) of een spousal permit (voor getrouwde stellen). Deze vergunning stelt buitenlanders die (aantoonbaar) een relatie hebben of getrouwd zijn met een Zuid-Afrikaans staatsburger of permanent resident van Zuid-Afrika, in staat om in Zuid-Afrika te wonen. Als je zo’n partner hebt is het handiger, makkelijker en sneller om dit type vergunning aan te vragen. Als je een Zuid-Afrikaanse partner of man/vrouw hebt, vallen namelijk een heleboel eisen weg die voor de andere, ‘gewone’ buitenlanders wél gelden.

Een life partner permit of spousal permit is gemiddeld tussen 1 en 3 jaar geldig, daarna moet je een nieuwe vergunning aanvragen, waarbij je ook moet aantonen dat je nog steeds samen of getrouwd bent met je Zuid-Afrikaanse partner.

In principe bestaat deze verblijfsvergunning uit twee delen: de life partner of spousal permit behelst in principe alleen dat je in Zuid-Afrika mag wonen, maar niet automatisch ook dat je hier mag werken. Het is mogelijk om als partner of spouse in Zuid-Afrika te werken door een zogenaamde work endorsement aan te vragen, daarmee kunnen werkgerelateerde activiteiten worden toegestaan. Ook zijn er mogelijkheden om te studeren of een eigen bedrijf op te zetten in Zuid-Afrika.

Let op: deze vergunning komt niet in aanmerking voor stellen waarvan beide partijen niet-Zuid-Afrikaans zijn; vereist is dat één van de twee dat wel is.

Om in aanmerking te komen voor een permanente verblijfsvergunning als partner of echtgenoot/echtgenote van een Zuid-Afrikaans staatsburger moet je aan kunnen tonen dat je vijf jaar samen (life partner) of vijf jaar getrouwd (spousal) bent met deze persoon.

3. Wat moet ik precies in bezit hebben om aan te tonen dat mijn Zuid-Afrikaanse partner mijn ‘wettige’ partner is?
Voor getrouwde stellen is dit logischerwijs het huwelijkscertificaat, dat is voor Home Affairs genoeg. Voor life partners, ongetrouwde stellen dus, is het zaak om aan te kunnen tonen dat je samenwoont, bijvoorbeeld door een huurcontract dat door beide partijen is ondertekend. Ook is een blijk van gedeelde financiële verantwoordelijkheden een eis – zoals een bankafschrift van een gezamenlijke bankrekening.

Let op: voorheen kon zo’n gedeelde bankrekening of huurovereenkomst in theorie slechts een dag, een paar weken of maanden oud zijn: sinds mei 2014 geldt dat zo’n document al minimaal twee jaar geldig moet zijn.

4. Wat zijn de mogelijkheden voor Nederlandse mensen die in Zuid-Afrika van hun pensioen of ‘het goede leven’ willen genieten?
Deze mensen komen in aanmerking voor een tijdelijk of permanent retirement visum/permit. Zie vraag 1 voor meer informatie en exacte criteria rondom deze vergunning.  

5.  Hoe lang moet ik wachten totdat ik mijn permanente verblijfsvergunning voor Zuid-Afrika heb?
Dat is niet altijd met nauwkeurige zekerheid te zeggen – want dat is afhankelijk van hoe snel zaken worden afgehandeld bij Home Affairs – maar in principe moet je voor de aanvraag van een reguliere permanente verblijfsvergunning in Zuid-Afrika –– rekening houden met een wachttijd van 18-24 maanden, wanneer de aanvraag in Zuid-Afrika ingediend is. Aanvragen die bij de Zuid-Afrikaanse Ambassade in Den Haag ingediend zijn, worden aanzienlijk sneller behandeld – Home Affairs doet de belofte dat dit binnen acht weken gedaan is.

De uitzondering is de permanente verblijfsvergunningen voor zij die financieel onafhankelijk zijn – ook als deze in Zuid-Afrika gedaan wordt gaat dat aanmerkelijk sneller (omdat je Home Affairs een extra fee van R120,000 betaalt).

6. Is het mogelijk een Zuid-Afrikaans paspoort aan te vragen als één van je ouders er geboren is?
Dan kom je bij een heel ingewikkeld punt terecht – dat van de Citizenship Act, waar wij bovendien niet in specialiseren. Daarvoor moet je contact opnemen met de citizenship afdeling van Home Affairs om te kijken wat precies je rechten zijn en wat je kan doen.


Tja, met zo'n achtertuin - Kirstenbosch - wil je hier natuurlijk graag heel lang blijven (foto: Monique Dorenbos)

7. Is een permanente verblijfsvergunning ook echt ‘permanent’ geldig?
In principe wel. Echter, als je langer dan drie jaar wegblijft uit Zuid-Afrika, komt de verblijfsvergunning te vervallen. Het is dus belangrijk om, als je langer in een ander land dan Zuid-Afrika gaat wonen, ervoor te zorgen dat je minimaal één keer in de drie jaar terugkomt.

8. Welke documenten heb ik nodig voor het aanvragen van een werkvergunning of een verblijfsvisum voor Zuid-Afrika?
Dat hangt van de aanvraag af en verschilt per categorie vergunningen, maar in principe heb je altijd een verklaring van goed gedrag en je diploma’s (als je een werkvergunning aanvraagt) nodig. Voor een permanente verblijfsvergunning heb je daarnaast ook een origineel uittreksel uit het geboorteregister nodig. Maar nogmaals, de exacte benodigdheden verschillen al naar gelang het visum dat je aanvraagt. Het is het verstandigst om deze vraag voor te leggen aan een van onze client managers. Ga daarvoor naar de website van Black Pen of neem direct contact op via info@blackpen.co.za.

9. Wat maakt Black Pen de beste agent om mee in zee te gaan bij het aanvragen van een werkvergunning of verblijfsvergunning in Zuid-Afrika?
Naast het feit dat Black Pen helpt met het ontwijken van de lange wachtrijen, zorgen zij er ook voor dat je geen frustrerende, onpersoonlijke gesprekken hoeft te voeren. Dit soort zaken komen helaas kijken bij het aanmeldingsproces van een visum. Black Pen wijst een immigratieconsultant aan je toe die op de hoogte is van alle immigratiewetgeving. Deze persoon kan je goed adviseren over welk visum je nodig hebt en je vervolgens helpen met de procedure. 

Voor meer informatie over werkvergunningen in Zuid-Afrika bekijk je de FAQ waarin we ons richtten op de tijdelijke verblijfsvergunningen (studievergunning, toeristenvisum en werkvergunningen): In dit artikel lees je ook alles over de mogelijkheden om in Zuid-Afrika te werken als je een Zuid-Afrikaanse partner of echtgenoot/echtgenote hebt. 

Volg KaapstadMagazine.nl voor het laatste nieuws uit Zuid-Afrika - via onze gratis maandelijkse nieuwsbrief, waarin we altijd het laatste nieuws vanuit Kaapstad en Zuid-Afrika (ook over dit soort zaken) delen. En natuurlijk op Facebook en Twitter. Mooie foto's posten we dagelijks op Instagram.