Shark Cage Diving in Gansbaai

Haaien spotten en met ze duiken in Kaapstad

Er zijn nou eenmaal een aantal dingen die je tijdens je vakantie in Kaapstad en Zuid-Afrika moet doen. De Tafelberg beklimmen, naar Robbeneiland, de Wijnlanden in, en meer van dat soort absolute highlights die dit deel van de wereld zo onovertroffen bijzonder maken.

(Last update: december 2018)

Aan dat lijstje moet zonder meer duiken met haaien toegevoegd worden. Er zijn maar weinig plekken ter wereld waar je op zo'n indrukwekkende manier oog in oog kan komen te staan (drijven) met de great white sharks in de Atlantische Oceaan. 

Grappig genoeg werkt het toeristenseizoen precies omgekeerd aan het haaienseizoen: als het in Zuid-Afrika winter is (en er dus minder toeristen zijn), is de haaienpopulatie in dit deel van de Atlantische Oceaan op z'n top. En, omdat het water in de winter hier opvallend genoeg warmer is dan in de zomer, zijn de haaien rond de maanden tussen juni en augustus verreweg het meest actief. Wat niet wil zeggen dat ze in de Zuid-Afrikaanse zomer - de rest van het jaar - er niet zijn, integendeel. En geloof ons, zelfs iets minder actieve haaien zijn nog altijd bijzonder imposant 'aanwezig'. 

Hoe gaat duiken met haaien in zijn werk?

In alle vroegte toog je naar Gansbaai - al dan niet opgehaald door een busje van White Shark Diving Co. In de zomer kan dat al zo vroeg als 4 uur 's morgens zijn, er moet namelijk rekening gehouden worden met het getij. Als het eb is, kunnen de boten de haven van Gansbaai niet verlaten.

Bij aankomst in Gansbaai krijg je na een ontbijt (tip: eet niet te veel en te zwaar!) een uitgebreide briefing over veiligheid, de kooi en de do's en don'ts rondom het duiken met haaien. Er is ruimte voor vragen, voor zover die niet al door de instructeur worden weggenomen. 

Daarna ga je de boot op. Afhankelijk van waar er gedoken gaat worden, duurt de tocht naar de bestemming 15-30 minuten. Op de boot - waar water, boterhammen en snacks for grabs zijn - trekt iedereen z'n wetsuit aan. Als de zee ruig is, kan dit best een stormachtig ritje zijn, bij twijfel voor zeeziekte is het raadzaam van te voren een pilletje tegen misselijkheid te nemen. 

Eenmaal op de plek van bestemming wordt het anker en de kooi te water gehesen en kan het feest beginnen. Per groepje van 5-6 man gaat eenieder de kooi in, getooid in wetsuit inclusief wetboots en een duikbril op. Wie nog even op z'n beurt moet wachten, klimt het dek op om het schouwspel van bovenaf te bekijken. Daar staan overigens ook de mensen die niet de kooi in gaan, en daar krijgen ze een spectaculair uitzicht op hetgeen er onder hun gebeurt. Het is weliswaar niet zo'n zelfde close-up van de haai als je in de kooi krijgt, maar het is niettemin indrukwekkend genoeg. 

Eenmaal in de kooi is het een kwestie van hangen (handjes binnenboord ajb) en wachten tot de bemanning heel hard 'get down!' roept. Dan weet je dat er een haai op je afkomt. Althans, die komt af op het aas (in de vorm van tonijn of een ander vissenhoofd) dat door de bemanning voorgehouden wordt. Dit 'chumming', zoals dat lokken met aas heet, is gebonden aan internationale regelgeving. Het idee is dat het puur een lokkertje is, het is in feite niet de bedoeling dat de haai het aas ook echt opeet. "Als dat wel het geval is en de haai echt toehapt, wordt hem dat stukje vis niet ontnomen hoor," glimlacht Nik. 

Maar goed, daar drijf je dan, oog in oog met een van de meest angstaanjagende dieren die je ooit gezien hebt. En hoewel je 100% veilig bent in de kooi, blijft het toch een uniek spannende, en tikkeltje enge ervaring. 'Adrenaline door je lijf voelen sidderen' krijgt een geheel nieuwe betekenis. 

"We willen het 'Jaws-stigma' van het haaienduiken wegnemen, maar gewoon laten zien wat voor fantastische, majestueuze beesten het zijn," vertelt Nik Walsh, eigenaar van White Shark Diving Company in Gansbaai. Gansbaai staat internationaal te boek als de 'Witte Haaienhoofdstad van de wereld'. Het feit dat er in de nabijheid van Gansbaai, bij Dyer Island, zo'n 50.000-60.000 zeehonden in een kolonie leven, heeft daar alles mee te maken. Het is de grootste, natuurlijke voedselbron voor haaien. Niet verwonderlijk dus dat je vrijwel alle bedrijfjes waarmee je kunt shark cage diven in Zuid-Afrika, in dit kleine dorpje vindt. 

Wat niet wil zeggen dat er geen gemengde gevoelens bestaan over het concept. Critici noemen het storend voor het ecosysteem van de haaien en ander leven in de oceaan. Nik durft dat te betwisten. "Ja, het feit dat we de haaien lokken met eten doet hun route op dat moment misschien iets veranderen, maar we hebben de afgelopen jaren kunnen zien dat het helemaal geen enkele invloed heeft op hun dagelijkse routine. Bovendien houden we ons aan alle regels en richtlijnen die ons van hogerhand worden opgegeven door de regering. En geloof me, die zijn er 100% op gericht om de haai en zijn leven te beschermen." Dat moet ook wel, want vanuit met name de Oosterse landen wordt er nog altijd veel illegaal gejaagd op haaien. In Zuid-Afrika is dat al sinds 1991 officieel verboden. 

Prijzen duiken met haaien (2018)
Shark cage diving – boot vanaf Kleinbaai Harbour: R2050

Alleen kijken vanaf de boot (niet in de kooi): R1750

Kinderen tot en met 12 jaar: R1350

Breaching & diving combo trips (alleen juni, juli, aug): R2950

Transfer (return) vanaf Kaapstad en nabije omgeving: R459

Transfer (return) vanaf Hermanus: R350

Private charter: op aanvraag

Voor meer informatie en prijzen van het haaien duiken in Gansbaai verwijzen we je naar de website van White Shark Diving Co. In het geval dat je tijdens je trip geen haai tegenkomt, ontvang je van hun een voucher voor een volgende keer. Daarom is het slim je haaienduik al in een vroeg stadium van je vakantie in Kaapstad te plannen. Al met al ben je zo'n 3 uur op zee. Plus: de rit van Kaapstad naar Gansbaai neemt ongeveer 2,5 uur in beslag, houd daar ook rekening mee!

Er zijn tal van actieve en extreme dingen tijdens je vakantie in Kaapstad of Zuid-Afrika niet mogen ontbreken. Wat dacht je van bungeejumpen in Bloukrans, paragliden vanaf Lion’s Head, of skydiven in Kaapstad. Als je nog meer bijzonder zeezoogdieren wilt zien, bezoek Buffel de zeeolifant. Kortom de mogelijkheden zijn eindeloos.

Voor meer informatie, updates en tips om dingen te ondernemen in Kaapstad, meld je je gratis aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief en volg ons op Facebook en Twitter. Mooie foto's posten we elke dag op Instagram.