Zuid-Afrika: before and (almost) after

Hello, adieu & tot ziens

Voor Nienke Starmans (22) zit haar verblijf in Kaapstad er bijna op. Vanaf januari studeerde ze aan de Universiteit van Stellenbosch. In haar laatste blog voor KaapstadMagazine.nl blikt ze terug op haar tijd in Zuid-Afrika: before and after. 

Ik was zo blij als een kind toen dat langverwachte mailtje binnenkwam op mijn BlackBerry, bijna één jaar geleden. “Beste Nienke Starmans, je verzoek tot inschrijving op de universteit van Stellenbosch is geaccepteerd.” Ik zat in college en moest me dus koest houden. Onmogelijk.”‘Sorry professor, dit is een noodgeval” en verontschuldigend hield ik mijn telefoon omhoog, waarna ik de collegezaal uitstormde en een vreugdedansje maakte. Dat moment lijkt nog zo dichtbij, evenals het moment dat ik landde in Kaapstad, inmiddels alweer bijna acht maanden geleden. Jeetje, wat is de tijd omgevlogen.

Een paar weken voor mijn vertrek werd ik tijdens een afspraak voor mijn inentingen gewaarschuwd door de man met de baard in de witte jas. “Wanneer het einde in zicht is en je weer terug komt in Nederland, kun je last krijgen van zogenaamde ‘mood swings’. Je pakt je ‘normale’ leventje weer op, en dat kan tegenvallen.” Op dat moment gaapte ik de goede man aan en dacht, ja hoor kerel, kan wel mooi wezen maar daar ga ík echt geen last van krijgen. Bij mijn weten was hij niet goed wijs. En nu, nadat ik mijn ticket al met twee maanden heb verlengd en het moment van aftellen is aangebroken, vraag ik me af of ik die woorden terug moet nemen. Had hij dan toch gelijk?

Lang leven de lol?
Het leven kan zo mooi zijn. Nieuwe omgeving, nieuwe vrienden, uit eten, wijntjes drinken, stappen, zonnen en een beetje studeren. Wat wil een mens nog meer? De eerste weken helemaal niks, kan ik je vertellen. Maar na een tijdje begon mijn geweten toch een beetje te knagen. Had ik duizenden kilometers afgereisd om een half jaar vakantie te vieren? Het antwoord was ‘nee’. Want zodra ik verder keek dan mijn neus lang was, zag ik ook genoeg armoede.

Iedere keer als ik over straat liep werd er gebedeld voor geld, eten en kleren. Tussen Stellenbosch en Kaapstad is het landschap kilometers lang bedekt met ‘shacks’, golfplaten huisjes waarin mensen, hele gezinnen soms, wonen. En dan ga je toch bij jezelf denken, ‘wat kan ik doen, waar te beginnen?’

Ik besloot om me in te schrijven voor vrijwilligerswerk. Werken met kids die leven in armoedige omstandigheden. Het is niet veel, maar in ieder geval iets. Het gaf in ieder geval voldoening om een lach op het gezicht te toveren van deze kinderen. En een paar rand weggeven aan een dakloze maakt mij ook niet bepaald bankroet.

Vooroordelen uit de weg geruimd
Na bijna ach maanden vertoefd te hebben in Zuid-Afrika kan ik ook met overtuiging stellen dat de discussies die ik zo nu en dan gevoerd heb in Nederland over de veiligheid in Zuid-Afrika, niet voor niets zijn geweest. Naïef vonden ze me, ik zag het allemaal te rooskleurig in. Maar zoals ik altijd zeg: heb geen oordeel voordat je het met eigen ogen hebt gezien. Ik raad heus niemand aan midden in de nacht moederziel alleen rond te lopen, of te laten zien wat voor juwelen en dure apparaten je allemaal in huis hebt. Maar waar op de wereld raad je dat iemand wel aan? Een paar praktische tips over veiligheid in Zuid-Afrika zijn daarbij altijd handig.

Naast het veiligheidsissue waren er ook nog die ‘goedbedoelde’ adviezen als ‘pas op met wat je eet en drinkt in verband met de slechte hygiëne. En deze: “houd je glas in je handen, misschien gooien ze wel een pilletje in je drankje.” Nogmaals, dit risico had ik ook gelopen als ik naar Barcelona, Londen, Australie of China was gegaan. Wat betreft die hygiëne: in Zuid-Afrika hebben ze het op één-na schoonste drinkwater ter wereld... na Nederland. Goed om te weten.

En laat ik maar niet beginnen over de AIDS-issues want “in Zuid-Afrika hebben ze namelijk geen condooms.” Auw. Je bent gewaarschuwd, wanneer ik terug ben ga ik gerust de discussie over deze vooroordelen met je aan.

Iets waar ik dan niet op voorbereid was, was de winter. Niet luisterend naar de goede raad van familie en vrienden, dacht ik even van begin tot eind te kunnen genieten van zon, zee en strand. In Zuid-Afrika doen ze heus niet aan winter hoor. Oke, foutje. De kruik en verwarming zijn de afgelopen twee maanden mijn steun en toeverlaat geweest.

Stoppen op je hoogtepunt
Maar goed, aan alles komt een eind. Alle ervaringen en geweldige vriendschappen die ik heb gesloten, sluit ik in mijn hart en neem ik mee naar Nederland. En het leven in Nederland mag dan misschien anders zijn dan in Zuid-Afrika, het zijn de mensen in mijn omgeving die het leven leuk maken, waar ik ook ga of sta. En ik weet dat er in Nederland genoeg mensen zijn die de overgang van Zuid-Afrika naar Nederland voor mij een stuk gemakkelijker maken. Zodat die man met die baard in zijn witte jas lekker naar de maan kan lopen met zijn ‘mood swing’ praatjes. En Nederland, ik heb je toch wel een beetje gemist. Maar Zuid-Afrika… ik hoop je snel weer te zien.

Door Nienke Starmans

Jaloers geworden door Nienke’s blogs en verhalen en ook zin om een tijdje in Zuid-Afrika te wonen, studeren, vrijwilligerswerk te doen of stage te lopen? Als je als student op zoek bent naar een leuk vrijwilligersproject of leerzame stageplaats, neem je contact op met stagebemiddelingsbureau 4exchange – de ultieme organisatie om je stage of vrijwilligerswerk in Kaapstad te regelen!

Volg KaapstadMagazine.nl op Facebook en Twitter, zodat je altijd op de hoogte bent van de leukste nieuwtjes, verhalen en jaloersmakende blogs uit Kaapstad! Mooie foto’s van Kaapstad posten we regelmatig op Instagram en Pinterest.