Verven voor veiligheid en vrolijkheid in townships

Een bijzondere – en heel nuttige – dag in township 7de Laan: knalgele verf, Kool & The Gang, zwervende honden en spelende kinderen.

‘Wéér een shack fire?,’ dacht Ashley Stemmett voor de zoveelste keer toen hij als journalist bij Media24 werkte. In plaats van erover te schrijven besloot hij in actie te komen. Samen met vriend Justin Zietsman zette hij het Khusela Ikhaya project op en ontwikkelde brandwerend ‘Khusela’ verf. In het Xhosa staat 'Khusela' voor 'beschermen'. Het moet de vele branden in townships verminderen.

Na een mailwisseling kregen wij weet van dit project en werden samen met vijftig KLM-bemanningsleden uitgenodigd om te komen verven in township 7de Laan in de buurt van Strandfontein. Het werd mijn eerste kennismaking met een township en daar was ik best een beetje zenuwachtig voor: wat moest ik verwachten?


In de vroege ochtend ligt township 7de Laan tussen de duinen en het zand er gemoedelijk bij 

Tussen de duinen en in het zand staan zo’n vijftig huisjes gemoedelijk dichtbij elkaar. De zee is in de kleine township tussen Mitchells Plain en Muizenberg zachtjes te horen. Een meeuw krijst en kinderen rennen blootsvoets rond. Het is nog vroeg in de ochtend, maar de zon schijnt al uitbundig: honden en bewoners zoeken een plek in de schaduw en het liefst doen wij – vriendin Jasmijn, de Duitse stagiaires Hanna en Alex en ik – dat ook, maar er moet gewerkt worden. Sommige huisjes van golfplaten zijn er slecht aan toe en zien eruit alsof ze elk moment in elkaar kunnen storten. Wij voorzien de meesten toch van knalgeel verf.

Brandwerend verf 
Want dat is waar het in dit project met name om gaat. “De verf zorgt - bij blootstelling aan extreme hitte – voor een soort hitteschild. Het vertraagt de verspreiding van het vuur waardoor bewoners meer tijd hebben om te ontsnappen,” vertelt oprichter Ashley. “Normaal duurt het twee minuten voordat een hele shack afgebrand is, nu zo’n vijftien minuten.” Om zijn woorden kracht bij te zetten demonstreert hij het proces op een stuk karton. “Gemiddeld ontstaan er in Zuid-Afrika tien branden per dag, waarbij talloze huisjes worden verwoest, mensen dakloos raken en in het ergste geval sterven.”

Al snel is de kleine township het toneel van zwervende honden, vervende mensen en spelende kinderen. Waar de locals in de ochtend schuchter onze werkzaamheden gadeslagen, steken ze in de namiddag zelf de handen uit de mouwen en voorzien hun eigen onderkomen van een likje verf. Ze zijn zichtbaar blij met hun vrolijkere én veiligere omgeving.


Kool & The Gang zorgt tijdens het verven voor vrolijkheid en swingende heupen!

Justin en Ashley zijn nu een jaar bezig met het project en hebben al vele huisjes in townships van ‘Khusela’ verf voorzien. “Het is een langzaam proces, maar zoals vandaag hebben we weer een hele township brandveiliger gemaakt.” Plots schalt ‘Get down on it’ van Kool & The Gang uit één van de huisjes. Bewoners zingen mee en inmiddels wordt de verf ritmisch en heupwiegend aangebracht. “Vandaag draait het om ontmoeten, verbinden en samen iets goed doen,” aldus Ashley.

Meer dan alleen verf
Het Khusela Ikhaya project is meer dan alleen brandwerend verf. Justin en Ashley werken samen met andere projecten om het onderwijs, sportplatforms en andere initiatieven binnen gemeenschappen te stimuleren. In 7de Laan worden kinderen uit de township opgevangen voor voeding en scholing. “We hopen de kinderen te begeleiden om de vicieuze cirkel van drank, drugs, agressie en armoede te kunnen doorbreken,” vertelt Marco van Hope South Africa – één van de projecten waarmee samengewerkt wordt.


Ondertussen kleurt heel 7de Laan knalgeel

Zodra de gehele township geel kleurt, zijn de kinderen aan de beurt. Een paar stewardessen toveren schmink uit de koffer. Tussen de knalgele shacks rennen prinsessen, leeuwen en andere geschminkte kinderen vrolijk rond. En terwijl ik de verf van mijn handen was denk ik aan de woorden van Ashley eerder die dag: “vandaag draait het om ontmoeten, verbinden en samen iets goed doen.”

Wie naar Zuid-Afrika komt kan het land eigenlijk niet verlaten zonder alle kanten ervan gezien te hebben. En townships horen bij Zuid-Afrika – hoewel iedereen dat liever anders zou zien. Een must-do tijdens je vakantie in Kaapstad is een township tour. 

Door Jet Gravekamp

Meld je je aan voor onze gratis nieuwsbrief en volg ons op Twitter en Facebook voor al het laatste nieuws uit Kaapstad. Mooie foto’s en plaatjes van de Moederstad posten we regelmatig op Instagram.