18 x leuke Afrikaanse gezegdes

Leerkracht Afrikaans Jana Peeters uit België geeft een lesje Afrikaanse gezegdes

Vanzelfsprekend heeft het Afrikaans een groot aantal gezegdes overgenomen uit het vroegere Nederlands. Hoewel sommige Nederlandse gezegdes nog steeds overeenkomen, geven de Zuid-Afrikanen er graag een eigen twist aan. Wedden dat je er een aantal zal herkennen, ondanks het amusant Afrikaans kantje?

Jana Peeters is leerkracht Afrikaans in het volwassenonderwijs in België. Ze verdiept zich tijdens haar lessen in de verschillen tussen het Nederlands en het Afrikaans. Jana doet dit aan de hand van gezegdes en geeft ons graag een lesje.

1. Al draagt een aap een gouden ring, het is en blijft een lelijk ding.

Al dra 'n bobbejaan 'n goue ring, hy is en bly 'n lelike ding.
Mooi klere of versierings kan ’n lelike mens nie mooi maak nie. 

2. Van een mug een olifant maken.

Van 'n berg 'n molshoop maak.

Iets groots maak van ’n nietigheid.

3. Een vos verliest zijn haren maar niet zijn streken.

Jakkals verloor wel sy hare, maar nie sy streke nie.
Skelm mens verander uiterlik maar nie innerlik nie.

4. Het was een storm in een glas water.

Dit was net ’n aardbewing in ’n mishoop*. (mesthoop)

’n Groot gedoente oor ’n kleinigheid.

5. Er je handen voor iets in het vuur steken.

Jou kop op ’n blok sit dat iets waar is.

So seker van iets wees dat jy jou kop sal laat afkap as dit nie so is nie.

6. Je moet het vel van de beer niet verkopen voor hij geschoten is.

Moenie biltong sny voor die bees geslag is nie.

Moenie belowe voor jy seker van jou saak is nie.

Uiteraard zijn er ook veel leuke gezegdes ontstaan in Zuid-Afrika. Aan de hand van Afrikaanse ‘idiome’ kom je veel te weten over het leven in Zuid-Afrika.

Dis net die oortjies van die seekoei, wat zou dat nou betekenen? Het is Jana haar favoriet! 

7. Dis net die oortjies van die seekoei.

Het is nog maar het tipje van de ijsberg.

8. Nie onder ’n kalkoen uitgebroei wees nie.        

Hij is slimmer dan je denkt.

9. So reg in die leeu se bek wees.

In een lastig parket zitten.

10. Hy het nie al sy varkies op hok nie.     

Hij is niet helemaal goed wijs.

11. Dit lyk of die aasvoëls jou kos afgeneem het.

Je kijkt wel heel triest.

12. Hy weet daar soveel van as ’n bobbejaan van godsdiens.

Hij weet er helemaal niets van

Als je een al ooit een Zuid-Afrikaanse braai hebt bijgewoond, begrijp je deze zeker en vast

Ook handig om je bij een echte Zuid-Afrikaanse braai verstaanbaar te maken: dit beknopte woordenboek Afrikaans-Nederlands.

13. Wie nie pas op sy tyd is sy maaltyd kwyt.

Als je te laat komt hebt je geen eten.

14. Son in die weste, luiaard op sy beste.

Fit zijn in de avond.

15. Hoe later hoe kwater.

Hoe later, hoe erger.

16. Die son trek water.

Het wordt laat.

17. Met die kous oor die kop tuiskom.

Beschaamd thuiskomen.

18. Lekker is maar net ’n vinger lank.

Plezier is maar van korte duur.

Mal oor Afrikaans? Vind meer info over het boek Taalcursus Afrikaans of de opleiding Afrikaans in volwassenenonderwijs.

Door Jana Peeters

Meer grappige dingen weten over (de cultuur van) Zuid-Afrika? Lees de artikelen met 11 wetenswaardige weetjes over Zuid-Afrika en 9 dingen over Zuid-Afrika die je nog niet wist.

Meer, meer, meer nieuws uit Kaapstad en Zuid-Afrika? Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief en volg ons op Twitter en Facebook om op de hoogte te blijven. Mooie foto’s en plaatjes van de Moederstad posten we iedere dag op Instagram.