’n Flerrie, marmotjie en een suurknol: wat het betekent lees je in dit ...
‘Gymles op Zuid-Afrikaanse scholen moet vanzelfsprekend zijn. Punt uit.’
Hannah – een meisje met een missie – vertrok vanuit Amsterdam naar Zuid-Afrika om gymlessen te gaan geven
Op haar motor komt ze aanscheuren op Long Street. Stoer, als iemand die nergens bang voor is. Als ze neerploft op de stoel tegenover mij blijkt deze eerste indruk redelijk te kloppen. De 25-jarige Hannah Overgaauw was in ieder geval zo stoer om Amsterdam achter zich te laten en voor twee jaar naar Kaapstad te verhuizen. Haar doel? “Over tien jaar wil ik dat er op alle scholen in Kaapstad gymlessen worden gegeven.”
Als ik Hannah ontmoet voor ons interview heeft ze er al een halve dag opzitten. Mind you: het is pas 10 uur ’s ochtends. Hannah bruist namelijk van de energie en start haar dag – elke dag – om half 6. Op de motor vertrekt ze vanuit haar huis in Milnerton naar ‘haar’ school in Grassy Park om atletiekles te geven. De rest van de dag staat zij op het veld om haar reguliere gymlessen te geven, om vervolgens de dag af te sluiten met een potje waterpolo bij een plaatselijke waterpolovereniging. En als het even kan, beklimt ze in het weekend de Tafelberg of rent ze 10 kilometer.
Haar sportiviteit komt in Kaapstad goed tot zijn recht, want ze heeft een ambitieus plan. “Gymlessen zijn in Kaapstad lang niet zo vanzelfsprekend als in Nederland. Alleen op de privéscholen worden gymlessen gegeven,” vertelt Hannah. “Op armere scholen is daar geen geld voor. Daar zitten de kinderen vijf dagen per week in de schoolbanken, terwijl sporten juist zo belangrijk voor hen is.” In 2011 liep Hannah stage op een middelbare school in Grassy Park (een van de ‘mindere’ wijken net buiten Kaapstad) voor haar opleiding Lichamelijk Opvoeding. Toen haar stage afgelopen was, betekende dat ook het einde van de gymlessen op de school. Een treurig gegeven dat Hannah maar moeilijk kon verkroppen.
Daarom besluit Hannah een verschil te maken. In ieder geval op ‘haar’ school. Ze pakt haar biezen, laat alles achter in Nederland en stapt in het vliegtuig naar Kaapstad. Vooralsnog met een enkeltje, want of haar verblijf voor twee jaar, of misschien wel langer is, dat weet ze nog niet. Of ze dat niet eng vond, die sprong in het diepe? “Neuh, niet echt.” We zeiden het al: Hannah is tamelijk stoer ja.
Samen een doel bereiken
“Door gymlessen te geven kun je criminaliteit verminderen, denk ik. Zeker aan kinderen in achterstandswijken. Tijdens de lessen leren kinderen samen te werken, als een team te functioneren en samen een doel te bereiken: dat is wat gymlessen teweegbrengt. Het is daarnaast ook gewoon goed voor kinderen om even lekker te bewegen en hun zorgen te vergeten. Zeker voor deze kinderen, die vaak het een en ander hebben meegemaakt. Te genieten, lol te hebben en even nergens aan te hoeven denken. Sport is daar de perfecte mogelijkheid voor. Het is niet alleen gezond, maar ik denk dat ze er ook veel agressiviteit in kwijt kunnen, op een positieve manier.”
Want het zijn geen ‘lieverdjes’ waar Hannah les aan geeft, zoals ze zelf zegt. “Ik geef les in Grassy Park. Dat is zelf geen township, maar ook geen goede buurt. Veel kinderen die hier op school zitten, komen uit de townships. Dat de kinderen met een ‘rugzakje’ komen, merk je aan alles,” vindt Hannah. “Er hangt een beetje een ‘gangster' cultuur. Als je per ongeluk iemand aanstoot, kan je een klap verwachten. Door mijn gymlessen, waarin lichamelijk contact op een positieve manier een rol speelt, hoop ik dat dit afneemt.”
Hoe ze haar ambitieuze doel hoopt te bereiken? “Door altijd positief te blijven en me niet uit het veld laten slaan,” glimlacht ze. Deze can-do mentaliteit is van haar af te lezen. Ze lacht wederom. “Ik voldoe aan alle stereotypes. Ik ben blond, 1.80 meter, de enige blanke in de school en heb een accent van hier tot Tokio. Het is niet altijd makkelijk, maar het enthousiasme van de kinderen, daar doe ik het voor. Om hen te zien lachen; dat doet ieder mens goed.”
‘Wanneer mogen we weer?’
Op de vraag of er grote verschillen zijn met de gymlessen die Hannah in Nederland gaf, is het antwoord een volmondig ‘ja’. “Per week neem ik zo’n 1000 kinderen mee het veld op: veelal kinderen die nog nooit gymles gehad hebben, dus het enthousiasme is over het algemeen veel groter dan bij kinderen in Nederland. Ik had laatst frisbees gekocht en de jongens gingen ermee gooien alsof het een bal was. Ze hadden nog nooit zoiets gezien, maar vonden het te gek. Elke dag staan ze te springen: ‘Wanneer mogen we weer?’ Voor Nederlandse kinderen is een gymles en alles daaromheen veel vanzelfsprekender. Natuurlijk heb je er ook in Kaapstad af en toe meiden tussen zitten die niet mee willen doen omdat ze ‘ongesteld’ zijn. Die heb je overal ter wereld,” lacht Hannah.
“Ik doe dit werk vrijwillig en sponsor mezelf door donaties. Ik heb weinig geld en probeer zoveel mogelijk spullen gesponsord te krijgen, zoals voetballen, hockeysticks en honkbalhandschoenen. Maar wat ik vooral wil, is dat als ik hier wegga er nog steeds gymles wordt gegeven. Over tien jaar moet dat vanzelfsprekend zijn. En hopelijk niet alleen op deze school.”
Meer weten over Movement in Cape Town en/of in contact komen met Hannah?
Wil je meer informatie over het bijzondere project van Hannah? Of misschien kun je haar wel ergens mee helpen. Kijk dan op www.movementincapetown.com of stuur Hannah een berichtje via info@movementincapetown.com.
Door Salwa van der Gaag
Lees hier meer interviews met Nederlanders in Kaapstad.
Voor meer informatie over Zuid-Afrika en Kaapstad schrijf je je in voor onze nieuwsbrief en volg je ons op Twitter en Facebook. Mooie foto’s van Kaapstad posten we regelmatig op Instagram en Pinterest.