10 vragen aan ‘Neder-Afrikaanse’ zangeres Niki Romijn

Niki Romijn over Ingrid Jonker, Zuid-Afrika en het Voorkamerfest

KaapstadMagazine.nl vindt vrijwel alles leuk dat te maken heeft met Kaapstad, Zuid-Afrika en eenieder die een bijzondere band heeft met deze stad of dit land. Niets liever zitten wij uren met deze mensen aan tafel, samen mijmerend over wat de Moederstad en Zuid-Afrika nou zo bijzonder maakt voor mensen, voor Nederlanders.

Deze keer zitten we aan tafel met Niki Romijn. Wie in 2008 het Voorkamerfest in Darling bezocht, kent haar waarschijnlijk al. Eenieder die houdt van bijzondere muziek met een Afrikaans tintje, zeker ook. Niki is een Nederlandse zangeres die in het Afrikaans zingt – en niet zomaar liedjes. Niki begon al ruim voor de verschijning van de bekende film Black Butterflies met het zingen van de bijzondere gedichten van Ingrid Jonker. 

Niki is een echte muziekfanaat. Op jonge leeftijd schreef ze al haar eigen liedjes en leerde ze diverse instrumenten te bespelen. Vanzelfsprekend was het dan ook dat Niki op latere leeftijd besloot om naar het Conservatorium voor Lichte Muziek te gaan: het begin van haar muzikale carrière. Na haar opleiding speelde ze in een top 40 band, deed ze o.a. de backing vocals bij Het Goede Doel. Op internationaal niveau verzorgde ze ook de backing vocals voor Randy Crawford, Johnny Logan en Blondie. Een drukke dame, die Niki Romijn. Gelukkig had ze wel tijd voor 10 vragen van KaapstadMagazine.nl...  

1. Hoe kwam je in aanraking met de gedichten van Ingrid Jonker?
Ik las in 2004 per toeval een artikel over Ingrid Jonker en dat raakte me zo dat ik haar bundel heb gekocht. Ik was op slag verliefd. Op de één of andere manier riepen de gedichten muziek bij me op. Ik ben achter de piano gaan zitten en de muziek rolde er als vanzelf uit. Er volgde een cd en later een theatervoorstelling. Het was een openbaring. Door de teksten van Ingrid Jonker was er een hele nieuwe bron aangeboord. Een bron die sinds die tijd niet meer stopt met stromen. Ik zit momenteel echt op het topje van m’n creativiteit. Ik noem het zelf ook wel een vorm van ADH-iDee, het gaat maar door. Zelfs midden in de nacht krijg ik de allermooiste ideeën. Als ik muziek schrijf of teksten voel ik me vrij als een vogel. Heerlijk om zo te surfen op dat vrije gevoel!

2. Pas later kwam de film Black Butterflies. Wat vond je hier van?
Ik vond het een hele indrukwekkende film. Er zitten prachtige beelden in, erg mooi gemaakt. Maar doordat er alleen Engels wordt gesproken in de film voel ik minder verwantschap met de gedichten. Ik miste het Afrikaans heel erg. Want dat is juist hetgeen wat mij zo raakt in de gedichten van Ingrid Jonker.  

3. Klopt het dat je ook affiniteit hebt met theater?
Sinds 2007 maak ik mijn eigen muziektheatervoorstellingen.Theater is mijn grote passie. Dat is mijn plek. Daar komt alles samen wat ik het liefste doe. Ik voel me in en in gelukkig als ik op een podium sta. Dat begint al als ik een theater binnen loop en onze technicus bezig is om het licht in te hangen en het decor op te stellen. En dan vlak voor het optreden, als ik in de coulissen sta te wachten, het geroezemoes van het publiek. Het is echt als thuiskomen. Je kunt je eigen wereld creëren op het podium. Een wereld waar je het publiek mee naar toe neemt. Even weg van de werkelijkheid. Als klein meisje zei ik al tegen m’n moeder: “ik wil later het podium op, ’t kan me niet schelen hoe, desnoods als goochelaarsassistente!”

4. In 2008 stond je op het Voorkamerfest in Darling. Hoe was het om dit te doen? Fantastisch! Maar ook doodeng. Doodeng omdat ik als Hollandse aan kwam zetten met gedichten op muziek van iemand die in Zuid-Afrika zo groot is. En dan zong ik ook nog in het Afrikaans, terwijl ik wist dat mijn uitspraak nogal on-Afrikaans was. Ik wist echt niet of de mensen me zouden accepteren. Maar vanaf de eerste noot voelde het goed. Zelfs nog intenser dan onze optredens in Nederland. De teksten kwamen nog meer binnen bij het publiek en de mensen waardeerden het juist extra dat iemand uit het verre Holland zich zo had laten inspireren door hun Ingrid Jonker.

5. Er zijn plannen om in 2013 weer naar Zuid-Afrika te komen voor optredens. Vertel eens wat over deze tour. 
19 september 1933 is de geboortedag van Ingrid Jonker. In 2013 zou ze dus 80 jaar geworden zijn. Om dat te herdenken proberen we rondom die datum een speciale tribute tour te plannen. We zijn aan het kijken of we weer op het Voorkamerfest kunnen spelen. Verder staan er nu al optredens gepland in het Breytenbach Sentrum in Wellington en het Klein Libertas Teater in Stellenbosch. En voor de rest heb ik een lange lijst met diverse locaties waar we de komende periode contact mee hebben, zodat we volgend jaar september een leuke tour kunnen gaan doen. Voornamelijk rondom Kaapstad. 

6. Welke Zuid-Afrikaanse band vind jij leuk?
Ik zag laatst op YouTube een filmje van een vrouw die zichzelf gitaar had leren spelen, op een hele bijzondere manier. Prachtig! Kaal en recht voor je raap. Maar de stemmen van Ladysmith Black Mambazo, daar ben ik ook gek op. En verder bijvoorbeeld Gert Vlok Nel en iemand als Nibs van der Spuy. Alleen stem en gitaar, mooi als je daarmee zoveel sfeer kunt maken. En iets anders, Freshlyground, is ook super. Er is nog zoveel meer mooie muziek. Moeilijk om maar een paar namen te noemen.  

7. Wat zijn dingen die je het meest verbazen als je in Zuid-Afrika bent?
Aan de ene kant voel je je direct thuis in Zuid-Afrika. Met een beetje moeite kun je het Afrikaans goed verstaan waardoor je direct een praatje kunt aanknopen met iemand. En je kunt grapjes maken die begrepen worden. Ook zie je overal teksten en naamborden die heel vertrouwd aanvoelen. Eén van de eerste borden die ik zag was “Elsie’s Rivier”. Een gekke gewaarwoording als je zo ver van huis bent. Het geeft een gevoel van verbondenheid, zo ver van huis. Aan de andere kant voel en zie je nog steeds de gevolgen van de Apartheid. Je kunt er niet omheen. Dat greep me behoorlijk aan. Een schril contrast met die prachtige, overweldigende natuur.

8. Wat is het verschil tussen het Zuid-Afrikaanse en het Nederlandse publiek?
Het Nederlandse publiek is verwender en veeleisender. Soms ook behoorlijk stug. Hoewel wij met ons programma vaak wel emotionele reacties krijgen na afloop. Het duurt gewoon wat langer voordat een Nederlander zich laat gaan. In Zuid-Afrika hebben we weliswaar onder minder luxe omstandigheden gespeeld, maar je voelt direct de betrokkenheid van het publiek. Meer waardering. Ze laten veel meer zien dat ze genieten en luisteren echt.

9. Welke hotspot in Kaapstad zou jij de lezers van Kaapstadmagazine aan willen raden? 
In 2008 zijn wij helaas maar heel kort in Kaapstad geweest. Van de hotspots ben ik dus niet echt op de hoogte. We hebben toen wel een bezoek gebracht aan het atelier van een bekende Zuid-Afrikaanse keramist, Hyme Rabinowitz. Hij is inmiddels helaas overleden. Zijn atelier lag op de heuvels van Constantia, een paradijselijke plek.

10. Zou je nog graag eens een optreden geven voor iemand in het bijzonder? 
Als we volgend jaar weer in Zuid-Afrika zijn hoop ik dat de dochter van Ingrid Jonker naar een van onze optredens komt. Ik heb via Facebook af en toe contact met haar en ik zou het geweldig vinden om voor haar te mogen zingen. Ik ben zo benieuwd wat ze van mijn muziek vindt. Of ze dat vindt passen bij haar moeders gedichten. Of ik de juiste toon heb weten te raken.

Door Ellen Kemerink

Ook zin gekregen om een evenement - zoals het Voorkamerfest - in Zuid-Afrika bij te wonen? In onze rubriek festivals in Kaapstad (en omgeving) staan de leukste festivals. En om het je helemaal gemakkelijk te maken hebben we voor de komende maand alle leuke evenementen op een rijtje gezet in het artikel September-events in Kaapstad en omgeving. 

Meer informatie over het unieke festival in Darling vind je op de website van het Voorkamerfest.

Abonneer je ook op onze gratis nieuwsbrief voor alle andere live updates vanuit Kaapstad, en volg ons op Facebook en Twitter.