‘Je kan deuren voor jezelf openen’

Born In Africa geeft jongeren uit Zuid-Afrikaanse sloppenwijken kans op kwalitatief onderwijs

Heleen de Bisschop is een Belgische studente journalistiek die eerder dit jaar in Kaapstad was, op zoek naar verhalen over mensenrechten in Zuid-Afrika. Voor KaapstadMagazine.nl schreef ze een verslag over haar ontmoeting met Born in Africa en Mandy Mngomezulu.

Mandy Mngomezulu  is een van de meer dan 400 jongeren die onderwijs kunnen volgen dankzij Born In Africa. De organisatie steunt Zuid-Afrikaanse kansarme kinderen met financiële hulp van 540 gezinnen. 

Mandy en ik dromen er allebei van journalist te worden, al verschilt de weg ernaar toe helemaal. Naast een uitstekende opleiding, kreeg ik als Belgische studente Journalistiek de kans om met het project Beyond Your World naar Zuid-Afrika te gaan om er artikelen te schrijven over mensenrechten.

Een van de mensenrechten waar Zuid-Afrika nog steeds mee worstelt, is het recht op vrij onderwijs. Publieke townshipscholen zijn niet kwalitatief en privéscholen zijn onbetaalbaar voor de gemiddelde Zuid-Afrikaan. Via de Vlaamse media leerde ik Born In Afrcia kennen. De Belgische Isabelle De Smul-Brink richtte in 2003 samen met haar vader Georges en enkele enthousiastelingen het project op. Tien jaar later steunt de organisatie al meer dan 400 kinderen en jongeren uit townships rond Plettenberg Bay in Zuid-Afrika, een dorpje aan de bekende Tuinroute.

Eén van die jongeren is de 20-jarige Mandy Mngomezulu, een hartelijke en pittige dame met een sterk en hoopgevend verhaal. Ik ontmoet haar op een zonnige herfstdag aan de hoofdingang van de University of the Western Cape.  De campus is een dorpje op zich, omgeven door veel groen en goed afgesloten zodat de studenten niet te veel afgeleid worden door de hectische stad. Al is het niet eenvoudig om elkaar te vinden op de grote campus, en ook onze telefoonverbinding werkt niet mee. Wanneer ik bijna helemaal hopeloos begin te worden, stapt Mandy met een grote glimlach opeens op mij af en verwelkomt me hartelijk. Ze voelt zich hier duidelijk thuis. Ze zit net in een drukke examenperiode en heeft net een belangrijke test achter de rug. Gelukkig wilde ze toch wat tijd vrijmaken om mij te ontmoeten. We installeren ons op een gezellig grasveldje en kunnen het meteen goed met elkaar vinden.

Dat goed onderwijs noodzakelijk is om haar droom te kunnen realiseren, beseft Mandy maar al te goed. Ze weet dan ook wat ze wil en durft voor zichzelf op te komen. De Zuid-Afrikaanse  groeide op in de zwarte township Kwanokuthula. Born In Africa steunt Mandy sinds haar zestiende, wat atypisch is voor de organisatie. Zij begeleiden de kinderen normaal gesproken vanaf een veel jongere leeftijd. ‘Ik had het busje van Born In Africa regelmatig zien rondrijden,’ legt Mandy uit. ‘Om meer informatie te krijgen, ben ik zelf naar de kantoren gegaan. Ik wilde graag deel uit maken van hun programma maar was al te laat. Een tijdje later riep mijn schooldirecteur me bij hem en vertelde dat de organisatie me toch wou opnemen omdat ze potentieel in me zagen. Mijn vastberadenheid en enthousiasme hebben de organisatie overtuigd.’ Mandy grijnst trots.

‘Ondersteund worden door Born In Africa was voor mij de ultieme stap naar onafhankelijkheid,’ zegt Mandy enthousiast. ‘Ik nam het voor mezelf op en zorgde ervoor dat er iets wezenlijk veranderde in mijn leven.’ Hoewel ze dat niet laat merken, had Mandy geen gemakkelijke jeugd. Haar moeder stierf toen ze 9 jaar was en haar vader op haar twaalfde. ‘Ik beschouw mezelf helemaal niet als wees,’ verklaart ze. ‘Mijn grootmoeder is er altijd voor mij geweest.’ Ze vertelt niet alleen dat ze een onafhankelijke en sterke jonge vrouw is, zo komt ze ook over. Ze praat over haar verleden zonder veel problemen. Ze wil geen medelijden wekken maar anderen inspireren.

Naast haar grootmoeder en familie, krijgt Mandy ook veel steun van de mensen van Born In Africa. ‘Ze doen veel meer dan enkel financiële hulp bieden. Ik kan met hen over alles praten, ze zijn een soort tweede familie. Ze belonen je altijd voor de kleinste verwezenlijkingen. Als ik goede punten heb op een test, laten ze zien dat ze trots op je zijn. Die aanmoediging kan ik heel goed gebruiken nu ik aan de universiteit studeer.’

Deuren openen
Mandy zit in haar tweede jaar aan de University of the Western Cape in Kaapstad, zo’n 500 kilometer van Plettenberg.  Ze studeert Politiek en Linguïstiek. Wat ze graag zou willen worden? ‘Journalist. Ik heb altijd geweten dat ik iets in de media wil doen, want ik praat graag en veel,’ lacht Mandy. Dat kan ik alleen maar beamen. Haar enthousiasme en drive werken alleen maar aanstekelijk en sleuren me helemaal mee in haar verhaal. ‘Als journalist zou ik zeker inspiratie putten uit mijn verleden. Zo zou ik mijn achtergrond gebruiken om anderen te motiveren, zoals jongeren die zonder ouders opgroeien. Ik wil hen laten zien dat je ouders verliezen niet het einde van de wereld is, en dat je ook voor jezelf deuren kan openen.’

‘Born In Africa heeft een positieve invloed op de hele gemeenschap,’ gaat Mandy verder. ‘Het wordt als een hele eer beschouwd als je wordt opgenomen door de organisatie. De ouders motiveren de kinderen meer  want elke ouder wil dat zijn kind die kans krijgt. Daardoor gaat de hele gemeenschap erop vooruit’, legt Mandy uit. ‘Studeren is niet meer alleen voor de uitzonderingen. Mijn vrienden studeren momenteel allemaal aan de universiteit. Dat is best verrassend omdat studeren heel duur is. Born In Africa heeft laten inzien dat je meer mogelijkheden hebt met een diploma. Ook al heeft iedereen het financieel moeilijk in mijn gemeenschap, iedereen probeert toch te studeren door een beurs of een lening aan te vragen.’

Born In Africa zou niet kunnen bestaan zonder de financiële hulp van de peetouders. Ook Mandy beseft dat: ‘Ik heb vijf peetouders. We schrijven regelmatig brieven en sturen foto’s op. Ze hebben allemaal een eigen gezin maar zorgen daarnaast nog voor een totale vreemde. Het motiveert mij enorm dat zij in mij geloven. Als ik een baan heb, wil ik ook graag peetouder worden. Op die manier kan ik iets teruggeven aan de mensen die mij een kans hebben gegeven op een goede opleiding en een beter leven.’

Na deze leuke babbel, is het tijd voor de foto’s. Als toekomstige televisiester vindt Mandy het helemaal niet erg om te poseren. We nemen afscheid en ze vertelt dat ze graag op uitwisseling zou willen komen naar België. Ik wens haar alle succes en nodig haar uit voor een tour in mijn thuisland.

Door Heleen De Bisschop

Deze productie is gemaakt in het kader van het journalistieke trainingsprogramma Beyond Your World. Beyond Your World wordt financieel mede mogelijk gemaakt door het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken en de Europese Commissie.

Voor meer inspirerende verhalen uit en over Zuid-Afrika volg je KaapstadMagazine.nl via onze gratis maandelijkse nieuwsbrief, Twitter en Facebook!