’n Flerrie, marmotjie en een suurknol: wat het betekent lees je in dit ...
Slave Lodge museum Kaapstad
Terug naar de tijd van de slaven in Zuid-Afrika
De geschiedenis van Zuid-Afrika is intens - het is een land waar heel veel is gebeurd. De geschiedenis van de slaven in Zuid-Afrika lijkt soms een verborgen geschiedenis - eentje die soms zelfs vergeten lijkt te worden. Maar niet bij het Slave Lodge museum in Kaapstad, één van de vele Iziko museums in de stad. Je wordt in dit museum mee terug genomen naar de tijd van de slavernij in Zuid-Afrika, een indrukwekkende stap terug in de tijd die zeker de moeite waard is.
Die stap terug in de tijd gaat naar 1652, het jaar waarin de VOC voor het eerst voet aan wal zette in Zuid-Afrika. Wat begon als een verversingsstation in de Kaap, breidde zich al snel uit tot een Nederlandse kolonie. Een gevarieerd gezelschap aan mensen settelde zich in de Kaap, op zoek naar het betere leven. Niet iedereen bleef echter in Kaapstad; een grote groep van deze ‘gelukszoekers’ trok het binnenland in.
Onwelwillende Nederlanders
Omdat de VOC haar nederzetting in Zuid-Afrika almaar uitbreidde was er genoeg werk te doen. Werk dat de Nederlandse VOC’ers zelf niet wilden uitvoeren. Leider Jan van Riebeeck verwoordde het in 1655 in een brief naar het thuisfront als volgt: “de Nederlanders in de Kaap zijn zeer onwillig om het vuile werk te doen.”
In 1658 bracht de VOC de eerste slaven naar Zuid-Afrika. Zij kwamen voornamelijk uit Angola, gevolgd door vele slaven uit Maleisie, Indonesië en Mozambique. Ze verbleven in het slavenverblijf in Kaapstad, de Slave Lodge aan Adderley Street in het centrum van de stad. Tussen 1658 en 1834 werden ongeveer 63.000 mannen, vrouwen en kinderen verscheept naar de Kaap, waarvan veel in dit pand vastgehouden werden. Soms wel met 600 personen tegelijk opeengepakt. Het was er donker, de leefomstandigheden waren bar slecht, er heersten ziektes en het sterftecijfer lag gemiddeld rond de 30 procent.
Van de slaven bleef ongeveer 40 procent in Kaapstad werken, voor anderen was er werk in het binnenland. Het werk dat de slaven voor de VOC moesten doen bestond grotendeels uit wegenbouw en bouw- en herstelwerkzaamheden aan het kasteel (The Castle of Good Hope, dat als thuisbasis van de VOC gold) en andere gebouwen. De vrouwen kwamen voornamelijk in het huishouden terecht. Door de VOC werden zij doorverhandeld aan ‘vrije burghers’.
De Slave Lodge nu
Tegenwoordig is de Slave Lodge een museum waar je terug gaat naar dit tijdperk uit de Zuid-Afrikaanse geschiedenis. In het museum word je teruggezogen naar 200 jaar slavernij in Zuid-Afrika. Een wandeling door de tijd, niet altijd ‘leuk’, maar wel bijzonder leerzaam en vooral goed om stil te staan bij de vele facetten die de geschiedenis van dit land kent. En natuurlijk de rol van de Nederlanders op deze geschiedenis.
In het museum kun je een heleboel indrukwekkende informatie tot je nemen. Bekijk bijvoorbeeld de reconstructie van ‘The Meermins’ - een van de schepen waarmee de slaven naar Zuid-Afrika vervoerd werden, kom te weten hoe de leefomstandigheden in de Slave Lodge waren, wat voor werk de slaven deden en hoe de slavernij in Zuid-Afrika uiteindelijk ten einde kwam.
Neem ook zeker een kijkje bij de ‘column of memory’ - een donker nisje in de Slave Lodge waar de namen van vele slaven te vinden zijn. Een herinnering aan deze tijd, die erg belangrijk is geweest voor de geschiedenis van Zuid-Afrika, want de slavenhandel en de oneerlijke werkverhoudingen hebben het fundament gevormd voor het racisme, de Apartheid in Zuid-Afrika, dat het land zo lang in zijn greep heeft gehouden.
Dompel je bij de Slave Lodge onder in de tijd van de slavernij in Zuid-Afrika. Een indrukwekkend museum dat eigenlijk op het programma van elke toerist of bezoeker tijdens zijn vakantie in Kaapstad zou moeten staan.
Voor een overzicht van alle musea in Kaapstad bekijk dan ons artikel Musea in en om Kaapstad. Erg bijzonder is het District Six museum, hier is een permanente expositie te zien van de gewelddadige verdrijving - de zogenaamde forced removals - van alle inwoners van District Six vanaf 1966.
Wil je meer lezen over de geschiedenis van Zuid-Afrika en hoe de verhoudingen tussen blanken en zwarten zich ontwikkelden? Lees dan onze artikelen over Zuid-Afrika in de 18e eeuw en de 19e eeuw. In Een kleine geschiedenis van Apartheid lees je hoe het Apartheidssysteem tot stand is gekomen en uiteindelijk ten onder ging. Meer over de geschiedenis van Zuid-Afrika vind je in onze sectie Typisch Zuid-Afrika.
Wil je meer informatie over Zuid-Afrika en Kaapstad? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief en volg ons natuurlijk ook op Twitter en Facebook!